Welcome to Shatranj.art! We are dedicated to preserving and showcasing historical board games, with a special focus on chess sets that carry centuries of heritage and artistry. Our exhibitions offer a glimpse into these games’ social and cultural impact across various civilizations. Whether displayed in premium locations or as digital experiences in classrooms, our collections aim to educate and inspire enthusiasts and students alike.
We will send you a digital pack of curated exhibition images and physical chess pieces so you can exhibit at your school.
Please reach out to coordinate a larger display of our exhibition at your art venue or museum, including a workshop on the history of shatranj and other historic board games
Browse our online gallery to explore a diverse collection of historical chess sets and board games. Each piece is curated to highlight the craftsmanship and cultural narratives that have shaped these games through the ages. From the intricate Islamic carvings of the 12th century to the robust wooden figures of 19th-century European cafe culture, each set tells a unique story.
Eser Adı: 15. Yüzyıl İspanyol Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 15. Yüzyıl
Bölge: İspanya
Malzeme: Bronz
Açıklama: 15. Yüzyıldan kalma bu İspanyol Satranç Seti, dönemin sanatsal ve kültürel çeşitliliğini yansıtıyor. İslami ve Hristiyan kültürlerinin etkileşiminin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Set, figüratif ve geometrik motiflerle süslenmiştir ve o dönemin estetik anlayışını gösterir.
Eser Adı: 12. Yüzyıl İslam Dünyası Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 12. Yüzyıl
Bölge: Orta Doğu
Malzeme: Taş
Açıklama: 12. yüzyıla ait bu Orta Çağ İslam dünyası Şatranj seti, geleneksel İslam sanatının ince işçiliğini sergiliyor. Set, geometrik desenler ve detaylı oymalarla zenginleştirilmiş.
Şatranj’ın modern satrancın kökeni olduğunu ve oyunun farklı kurallarını yansıtıyor.
Eser Adı: Bulgaristan bakalit ve Bulgaristan mıknatıslı satranç takımları
Yaratılış Tarihi: 1962 Varna Satranç Olimpyadı
Bölge: Balkanlar
Malzeme: Bakalit
Açıklama: 1962 Varna Satranç Olimpyadı’nda tepesi haçlı şekilde kullanılan, daha sonra Bulgar göçmenlernin İstanbul’a tepesi haçsız şekilde getirilmesine vesile olduğu, Bulgaristan menşeli ve 1965 sonrası dönemde İstanbul Satranç Derneği’nin en popüler takımlarından olan taşlardı. Daha sonra Türkiye’de Gambit markası adı altında da benzeri üretilmiş ve en yaygın takım olarak kullanılmıştır.
Eser Adı: Letonya Satranç takımı
Yaratılış Tarihi: 1900-2000
Bölge: Baltik
Malzeme: Ahşap / Plastik
Açıklama: Queen’s Gambit dizisinin finalinde de kullanılan bu Letonya menşeli satranç takımı, bir dönem sosyalist ülkelerde en çok kullanılan, evrensel tasarıma sahip takımlardan biriydi. Letonya’lı dünya şampiyonu Mikhail Tal’in de favori takımıydı.
Eser Adı: Avusturya Kahvehane Seti
Yaratılış Tarihi: 19. yüzyılın sonları (yaklaşık 1880)
Bölge: Avusturalya
Malzeme: Oymalı Ahşap, Doğal Vernik
Açıklama: 1880’lerden kalma bu set, meyve ağacından yapılmış sert ahşap kullanılarak üretilmiştir. Özellikle at ve fil figürlerinin stilize edilmiş tasarımları
dikkat çeker. Kahvehane satranç setleri, 19. yüzyıl Avrupa’sında popülerdi ve oyunun tarihsel gelişimini gösterir. Dünya şampiyonları Lasker ve Steinitz’in bu takımla oynadığı bilinmektedir.
Eser Adı: Sosyalist ülkelerden seyahat satranç takımları
Yaratılış Tarihi: 1950-1991
Bölge: Balkanlar, Yugoslavya, Sovyetler Birliği
Malzeme: Plastik, Oymalı Ahşap, Doğal Vernik
Açıklama: Türkiye’yede de sıkça satılan bu taşınabilir satranç takımları bir dönem Sovyetler Birliği, Balkanlar (Bulgaristan) ve Yugoslavya’daki en popüler satranç takımları arasındaydı.
Eser Adı: Semerkand Afrasiyab Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 7. veya 8. Yüzyıl
Bölge: Semerkand
Malzeme: Taş
Açıklama: 7. veya 8. yüzyıla ait Semerkand seti, İslam dünyasında satrancın yayılmasını ve kültürel etkisini gösterir. Erken İslam sanatının özelliklerini yansıtan ince işlenmiş taşlardan oluşuyor. Set, satrancın tarihsel gelişimini ve kültürel mirasını yansıtıyor.
Eser Adı: Lewis Satranç Taşları
Yaratılış Tarihi: 12. Yüzyılın Sonları
Bölge: Norveç veya İskoçya
Malzeme: Fildişi, Balina dişi veya taş
Açıklama: 12. yüzyıl sonlarına tarihlenen Lewis Satranç Taşları, muhtemelen Norveç’te yapılmış ve İskoçya’da bulunmuştur. Figürler, dönemin oyma sanatıyla benzersiz bir biçimde tasvir edilmiştir. Bu taşlar, Avrupa Orta Çağında satrancın popülerliğini ve kültürel etkisini gösterir.
Eser Adı: Mekanik Türk’ün Gravürleri
Yaratılış Tarihi: 1770
Bölge: Viyana
Malzeme: Kağıt üzerine gravür baskı
Yaratıcı: Wolfgang von Kempelen (Mekanik Türk’ün yaratıcısı)
Açıklama: 18. yüzyıl sonlarında Wolfgang von Kempelen tarafından yaratılan Mechanical Turk,
içinde saklanan bir insan tarafından kontrol edilen bir sahte satranç oynayan otomat olarak bilinir.
Eser Adı: Bukefalos ve Büyük İskender
Yaratılış Tarihi: MÖ 355 – MÖ 326
Bölge: Makedonya
Açıklama: Bukefalos, Büyük İskender’in ünlü savaş atıdır ve İskender’in fetihlerinde önemli bir rol oynamıştır. Bukefalos, gücü, cesareti ve İskender’le olan derin bağını simgeler. Bu görsel, Büyük İskender’in ve Bukefalos’un tarihi ve kültürel önemini vurgular.
Eser Adı: Dilarâm Matı Pozisyonu
Yaratılış Tarihi: Bilinmiyor
Bölge: Bilinmiyor
Açıklama: Dilaram Matı, satranç oyununda kullanılan zarif ve stratejik bir mat taktiğidir. Bu taktik, rakibin şahını iki vezirle sıkıştırarak mat yapmayı içerir. Adını, hikayesi kadar eski ve mistik olan Dilaram isimli bir karakterden alır. Bu taktik, satranç oyununun derin stratejik yapısını ve zarafetini gözler önüne serer, aynı zamanda oyunculara zekalarını ve yaratıcılıklarını kullanma fırsatı sunar.
Eser Adı: Şahi Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 2023
Bölge: Türkiye
Malzeme: PLA
Açıklama: “Şahi Satranç Seti, adını Balkanlar’dan alarak hem imparatorluk hem de kraliyet hissi uyandırır. ‘Şahi’, zekâ ve stratejiyi ifade eden, satranç oyununun temel özelliklerini vurgulayan bir terimdir. Bu setin her bir taşı, sanatsal değeri ve tarihi önemi olan birer eser
olarak, büyük bir özen ve ustalıkla tek tek hazırlanmıştır.
Eser Adı: Alfonso Kitap Kapağı / Alfonso Satranç Kitabı
Yaratılış Tarihi: 13. Yüzyıl
Bölge: Kastilya, İspanya
Malzeme: El yazması, mürekkep ve boyalar üzerine pergament
Yazar: Kastilya Kralı Alfonso X
Açıklama: 13. yüzyılda Kastilya Kralı Alfonso X tarafından yaptırılan “Libro de los juegos”, dönemin popüler oyunlarına adanmış bir eserdir. Kitapta satranç, zar ve tahta oyunlarının kuralları ve stratejileri yer alır. Eser, Orta Çağ Avrupası’nda oyunların sosyal ve kültürel yaşamdaki önemini vurgular.
Eser Adı: Matematiksel Satranç Problemleri
Tarih: Farklı zaman dilimlerine ait; At Turu ve 8 Vezir Problemi 19. yüzyıl, Buğday Problemi ise daha eski bir tarihe dayanıyor.
Problemler: At Turu, 8 Vezir Problemi, Buğday ve Satranç Tahtası Problemi
Konsept: Matematiksel düşünme ve algoritmik problem çözme üzerine
Eser Adı: Suli’nin elması
Yaratılış Tarihi: 9. yüzyıl İslam bilim altın çağı
Bölge: Irak, Abbasi Devleti
Kaynak: Kitab’üş Shatranj
Açıklama: 1000 yıl boyunca çözülemeyen As-Suli’nin elması isimli soru, dünyanın ilk satranç stratejisi kitabı Kitab-üş Shatranj’ta yer almıştır.
Eser Adı: 18th century French Regency Cafe chess set
Yaratılış Tarihi: 18 and 19th centures
Bölge: Paris
Malzeme: Ahşap, Fildişi, Siyah ve Beyaz Cila
Kullanıldığı Etkinlik: Regency Cafe championships
Açıklama: Philidor, Paul Murphy, Napeloan gibi satranç ustalarını oynadığı satranç takımıdır. Avusturya kafe katımı gibi Avrupa’nın ilk kafe satranç takımlarından biridir ve en güçlü oyuncular tarafından da kullanılmıştır.
Eser Adı: 1950 Dubrovnik Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 1950
Bölge: Dubrovnik, Hırvatistan
Malzeme: Ahşap
Açıklama: 1950’de Dubrovnik’te düzenlenen 9. Satranç Olimpiyatı için özel olarak tasarlanan bu set, şık ve ilgi çekici tasarımıyla bilinir. ABD’li dünya şampiyonu Bobby Fischer’in en sevdiği satranç takımıdır. Her bir parçanın detayları ve işçiliği, dönemin zanaatkarlık geleneğini yansıtır. Set, satrancın uluslararası önemini ve kültürel etkileşimini gösterir.
Eser Adı: 1910 Lasker Dünya Şampiyonası Satranç Seti
Yaratılış Tarihi: 1910
Bölge: Wien, Austria (later Berlin, Germany)
Malzeme: Wood
Açıklama: Georg Marco, organizer of the Rothschild sponsored Wiener Schachclub, ordered a special chess table with good chessmen from a reputable joinery and turnery which seems to have been named Faludy or Kisfaludy, Hungarian names quite current in Vienna then as now.
Eser Adı: 1904 Cambridge Springs Set
Yaratılış Tarihi: 1904
Bölge: Pensilvanya, ABD
Malzeme: Ahşap
Açıklama: 1904’de ABD’de düzenlenen Cambridge Spring şampiyonasında ilk kez kullanışmıştır. Turnuvaya katılan yoğun sayıdaki Avrupa menşeli Musevi asıllı satranççıların da etkisiyle Staunton model takımın tepesindeki haç, sivri bir miğfer ile değiştirilmiştir. Set, satrancın uluslararası önemini ve kültürel etkileşimini gösterir.
Eser Adı: Baku 1961 Chess set
Yaratılış Tarihi: 1961
Bölge: Leningrad, Sovyetler Birliği
Açıklama: 1950’lerden itibaren satranç, eğitim sistemine entegre edilen ve gençler arasında yaygınlaştırılan bir spor olarak önem kazandı. Bakü’deki Sovyetler Birliği’nin 1961 şampiyonasında kullanıldı.
Eser Adı: Vintage Subotica
Bölge: Subotica, Sırbistan
Malzeme: Ahşap
Açıklama: Yüksek kalitede işçilik ve dikkat çekici tasarımı bir araya getiren
‘Vintage Subozan Subotica Ahşap Satranç Takımı’, Subotica’da (Sırbistan) üretilmiştir. Parçalar, kullanılan ahşabın doğal dokusunu koruyarak elde oyma teknikleriyle şekillendirilmiştir. Set, satranç oyununun hem pratik hem de estetik yönlerini birleştirir.
Türkiye Şampiyonları’ndan Tamer Karatekin’in dedesi Mücahit Korça’dan satranç öğrendiği Yugoslavya menşeli takımdır.
Cankurtaran, Caferiye Medresesi Sok. No:36, 34122 Fatih / İstanbul – Türkiye
info@shatranj.ai
www.shatranj.international
If you would like to display our exhibition at your preferred venue or school, please reach out to us. For other inquiries, you can contact us through www.shatranj.international
